Een van de belangrijkste aandachtspunten bij het werken met een onkruidborstel is het voorkomen van steenslag. Een aantal tips om steenslag te voorkomen.

Steenslag is schade die ontstaat door rondvliegende steentjes. Bijvoorbeeld een barst in je autoruit die ontstaat door een steentje of ander hard voorwerp dat door het voertuig van een andere weggebruiker jouw kant op wordt geslingerd. Soortgelijks kan gebeuren wanneer het gras wordt gemaaid of de stoep wordt geborsteld. De kinetische energie van het maaimes of de onkruidborstel wordt door het geringe gewicht van het voorwerp – in dit geval een steentje – omgezet in een hoge snelheid in de richting dat het voorwerp wordt geraakt. Als je geluk hebt is er niets aan de hand. Maar bij niet verstandig gebruik is er een kans dat voorbijgangers, auto’s of andere bezittingen worden beschadigd door rondvliegende steentjes.

Hoe die steentjes op het wegdek komen heeft uitlopende oorzaken. Dit kan bij de aanleg van de weg achter gebleven zijn, maar ook losgeraakt zijn van de verharding door bijvoorbeeld vorst. Maar ook steentjes uit de ‘voegen’ van klinkers kunnen een zetje krijgen.

Hoe ontstaat steenslag? En zo zijn er nog wel meer oorzaken te bedenken.

Kies de juiste machine

De verschillende soorten machines op de markt hebben ook elk een ander risico op steenslag. Een borstel op de bosmaaier – die met een extreem hoog toerental werkt – kan een goede keuze zijn als er geen risico op schade is en de te borstelen oppervlakte klein is. Ga je daarmee bewoond gebied in dan wordt het al ingewikkelder en zijn er betere keuzes. Een onkruidborstel waar je achteraan moet lopen is geschikt voor grotere oppervlakten en is bovendien meestal voorzien van een beschermkap en/of beschermflap die rondvliegende steentjes grotendeels tegen houden. Bovendien draaien de professionele machines lagere toeren waardoor de steentjes minder snelheid mee krijgen. Door de speciale borstels leveren ze bij dat lagere toerental toch perfect werk en gaan bovendien langer mee.
Wie echt grote oppervlakten onkruidvrij wil maken kiest voor een zelfrijdende borstelmachine. Vaak is daarbij de draaisnelheid, borsteldruk en draairichting aan te passen om zo min mogelijk steenslag te hebben.

Voorzorgsmaatregelen

Is steenslag niet te voorkomen door bijvoorbeeld het toerental te verlagen, dan is het belangrijk de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen. Draag allereerst altijd zelf voor de juiste PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen). Naast eventuele gehoorbescherming is bescherming van ogen – bij voorkeur het gehele gezicht – aan te raden. Denk ook aan (dikkere) beschermende kleding. Een steentje op de ontblote huid kan veel pijn doen namelijk. Zit je in een cabine – van een trekker of bijvoorbeeld een zelfrijdende onkruidborstel – dan zijn deze maatregelen niet nodig omdat de cabine in principe voldoende bescherming zou moeten bieden.

Is het risico op steenslag groot probeer dan indien mogelijk het toerental te verlagen. Lukt dat niet, blijf weg bij risicogebieden. Dit zijn plekken met veel voorbijgangers, auto’s en gebouwen. Pas eventueel de draai of loop/rij-richting aan zodat eventuele steentjes van de objecten af worden geworpen. Lukt dit nog niet zonder risico kies dan een andere machine waarmee het werk wel veilig gedaan kan worden.